به گزارش رخداد شمال : امروز سالگرد حماسه ای است که نام آمل را به عنوان شهرهزار سنگر در تاریخ انقلاب اسلامی جاودانه ساخته است.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، صف‌بندی ملموسی بین گروه‌های سیاسی به‌وجود آمد در این بستر گروه‌های سیاسی با گرایشات مختلف نظیر منافقین، کمونیست‌ها و لیبرال‌ها سعی داشتند تا سهم بیشتری از قدرت را تصاحب کنند یکی از این جریان‌های چپ به عنوان عامل اصلی حوادث آمل، اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران بود که اعضای آن از لحاظ فکری، وامدار تفکر مائویستی بودند مشی این گروه قبل از انقلاب، صرفا‍ً مشی سیاسی و فرهنگی بود اما پس از انقلاب و به‌خصوص پس از عزل بنی‌صدر سران این اتحادیه در اهداف و روش‌های خود تغییر ساختاری دادند و مشی مبارزات مخفی و مسلحانه را در پیش گرفتند.

اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران در آن سالها معتقد بودند عراق در جنگ تحمیلی، بخش عمده‌ای از امکانات و نیروی نظامی ایران را در جبهه‌ اول به خود مشغول کرده است مبارزات کردها در کردستان، جبهه دوم علیه نظام اسلامی است بنابراین با ایجاد جبهه‌ سوم، می‌توان در یک جنگ بدون مقاومت، نظام نوپای سیاسی را به ورطه‌ سقوط کشاند به همین خاطر رهبران شورش‌گر اتحادیه‌ کمونیست ها، جنگل‌های جنوب غربی شهر آمل را انتخاب کرده و به جولان در آن پرداختند.

دلایل انتخاب شهر آمل

۶ دلیل عمده برای انتخاب شهر آمل و فعالیت اتحادیه کمونیستهای ایران می توان اشاره کرد

۱- عمق استراتژیکی شهر آمل: شهر آمل از کوه‌های جنگلی تا دریا امتداد دارد به دلیل داشتن عمق استرتژیکی برای جنگ و گریز مناسب بود ضمن این‌که منطقه به دلیل داشتن آب فراوان و میوه‌های جنگلی شرائط حداقلی برای زندگی کمونیستها در جنگل را فراهم می کرد و جنگل نیز محل استتار و اختفای مناسبی برای آنها بود.

۲- نزدیکی به مرز: شاخص مهم دیگر برای انتخاب آمل، نزدیکی این شهر به مرزهای شمال ایران بود مناطقی که در آن روزها هم مرز اتحاد جماهیر شوروی با حکومتی کمونیستی بود.

۳- پایان فعالیت این گروه در نقاط دیگر: این گروه سابقه‌ درگیری در مناطق مشابه آمل نظیر سیاهکل و لاهیجان را داشت امابه دلیل فعال شدن پاسگاه های سپاه و بسیج، این مناطق برای فعالیت این گروه تروریستی قرمزو خطرناک شده بود.

۴- وجود جاده‌ هراز:جاده‌ استراتژیکی هراز که از آمل می گذرد و شمال را به پایتخت متصل می کند به خودی خود اهمیت ویژه ای دارد این مزیت و اینکه این گروه تروریستی در صورت تسلط بر این محور و بستن آن می توانستند همه‌ ایران را متوجه خود کنند دلیل دیگری بر انتخاب شهر آمل برای فعالیت بود.

۵- اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران تمایل داشتند مکان استقرار و فعالیت آن، قابلیت تقسیم شدن از مرکز را نیز داشته باشد و آمل به دلیل وجود سلسله‌کوه‌های البرز، دارای این ویژگی بود.

۶- یکی از مهم‌ترین دلایل آن‌ها برای انتخاب آمل این بود که آن‌ها تصور می‌کردند در این شهر زمینه‌های مردمی برای همراهی با آن‌ها وجود دارد که البته بزرگ‌ترین اشتباه‌شان نیز همین مسأله بود.

مهمترین برنامه‌ های اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران در آمل

بر خلاف گونه‌های قبلی مارکسیسم – لنینیسم که طبقه کارگر شهری به عنوان اصلی‌ترین منبع انقلاب تلقی می‌شد و روستاها نادیده گرفته می‌شدند،اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران با پیروی از مدل مائو، جامعه روستایی را به عنوان اصلی‌ترین نیروی انقلابی می شناخت و معتقد بود یک مدل موفق از جنگ ممتد مردم روستایی نهایتاً حزب را به قدرت می رساند . آن‌ها معتقد بودند دشمنان اصلی آنها در شهرها هستند و به‌وسیله‌ تسلط بر روستاها و اتصال آن‌ها به یکدیگر شهرها را تهدید و به‌تدریج فتح کرده و به سمت مرکز حرکت می کنند همان کاری که مائو در چین انجام داد و با اتصال روستاهای دهقانی به هم و پی‌ریزی یک راهپیمایی بزرگ، پکن را فتح کرد. ضمن این‌که در روستاهای آمل به دلیل ییلاق و قشلاق کردن مردم در زمان سرما روستاها خالی از سکنه می شد و مواد غذایی در خانه‌ها موجود بود و آن‌ها می‌توانستند با همکاری چند نفر از بومی‌ها، وارد روستا شده از این امکانات استفاده کنند غافل از این‌که مردم آن ظرفیتی را که آن‌ها فکر می‌کردند، برایشان فراهم نکردندو این دومین اشتباه تاکتیکی آنها بود.

نحوه تامین مالی و تسلحیاتی

اتحادیه کمونیست های ایران برای تامین منابع مالی در قالب سه شبکه اصلی فعالیت می کردند یک شبکه‌ شهری داشتند، یک شبکه‌ جنگل و یک شبکه‌ تهران که در بازار تهران کسانی به این‌ها کمک های مالی می‌کردند و گاها برخی ملزومات را نیز به آنها می رساندند ، شبک های شهری نیز عمده فعالیت خود را برای تامین منابع مالی بر روی سرقت از بانکها و منازل متمرکز کرده بودند و شبکه فعال در روستاها که آذوقه و مواد غذایی مورد نیاز گروه را از روستاییان و ملاکان متمول مصادره می کردند یا با غارت باغ های و زمین های کشاورزی و فروش محصولات بخشی از نیازهای مالی گروه را تامین می کردند.

بخش عمده‌ای از سلاح‌هایی که این گروه در اختیار داشتن دنیز از جبهه‌های جنگ و کردستان به سرقت رفته بود چرا که اتحادیه اعتقاد داشت جنگ ایران و عراق، جنگ طبقه آنها نیست و تنها نفع آنها از این جنگ، تأمین این سلاح‌ها توسط نیروهایشان بود بخش دیگری از سلاح‌ها در جریان وقایع ۲۲ بهمن ۵۷ و اوایل انقلاب بدست آمده بود سلاح‌هایی که ابتدا به نارمک تهران و سپس به آمل منتقل شده بودند.

ائتلاف شوم و آغازی برای حمله به شهر

اتحادیه که حدود صد نفر از نیروهای خود را به جنگل های اطراف آمل فرستاده در اندیشه زدن جرقه یک قیام سراسری در کشور بود و در نظر داشت تا این رویداد تقریباً همزمان با عملیات مسلحانه مجاهدین خلق و فداییان اقلیت در شهریور و مهر سال ۱۳۶۰ در سایر نقاط کشور نیز انجام شود هدف از این حمله تصرف شهر آمل به عنوان یکی از شهر های استراتژیک شمالی بود چون با تصرف این شهر کنترل یکی از راه های مواصلاتی مهم تهران به شمال کشور قطع می شد و تحت کنترل منافقین قرار می گرفت با توجه به دشت های وسیع و جنگل های فراوان، امکان برنامه ریزی برای حمله به شهرهای دیگر نیز وجود داشت و در مراحل بعدی پس از قطع خطوط ارتباطى و تقویت نیروهاى مخالف داخل شهر، دیگر مناطق مازندران به تصرف نیروهاى اتحادیه درآمده و پس از آن آحاد مردم در یک زنجیره متشکل در سراسر ایران بپا مى‏خیزند و رژیم جمهورى اسلامى را ساقط مى‏کنند .

ورق بر می گردد

با قدرت گیری نیروهای سپاه و بسیج، به تدبیر و پیشنهاد آیت‌الله جوادی‌آملی نیروهای بسیج برای تنگتر کردن عرصه فعالیت این گروه وارد جنگل شدند و به‌طور کامل حرکات، اهداف و مواضع اتحادیه‌ کمونیست‌های ایران را در گزنه‌سرا، مَنگُل‌درّه و نقاط دیگر جنگل شناسایی کردند حضور نیروهای انقلابی و راه اندازی پایگاه ها در روستاها و راههای جنگلی پرتردد عرصه را برای فعالیت اعضای اتحادیه کمونیستی سخت کرد و امنیت آنها را به خطر انداخت . موفقیت عملیات‌های گوناگون نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران، از بین رفتن استتار جنگل، فشار اعضاء گروه، ریزش برف سنگین در جنگل، مشکل تهیه آذوقه و درگیری‌ها و اختلافات داخلی رهبران گروه، نداشتن رهبری مناسب و قرار داشتن در محاصره نظامی سبب شد نیروهای اتحادیه کمونیست‌ها مجبور به جلو انداختن تاریخ عملیات از تیر به بهمن شوند و نام این طرح حمله اسب تروا نام گذاشتند ،اسب تروایی که همه منافقان را در خود فرو برد.

و اما روز ششم

از اواخر شهریور و اوایل مهر سال۱۳۶۰ اتحادیه کمونیست های ایران انتقال نیروهایشان را به داخل جنگل آغاز کردند و نزدیک به ۱۸۰ الی ۲۰۰ نفر در منگل دره مستقر شدند در خلال یک ماه درگیری و در حین شرایط سخت تعدادی ازکمونیستها این گروه را ترک کردند بر اساس اعترافات علی علیزاده از اعضای دستگیر شده این اتحادیه ، همه نیروها در ۹ گروه ۲۰ نفره تقسیم شدند که تمام گروه در سه کمپ بالا، وسط و پائین که هر کمپ، ۳ گروه را در خود جای داده بود مستقر شدند و فاصله کمپ‌ها از یکدیگر حدود ۷۰۰ متر بود تا در صورت شرایط اضطراری به هم کمک کنند تجهیزاتی که این گروه همراه داشتند بنا بر برخی اسناد شامل بیش از ۷۰ قبضه سلاح سبک مانند تفنگ ژ۳ ، کلاشینکف، تفنگ ام ۱، تفنگ یوزی، کلت کمری ، ۶ قبضه آرپی‌جی ، بیش از ۷۰ عدد نارنجک و۵۰ یا ۶۰ عدد موشک آرپی‌جی بود.

بالاخره صبح روز ششم بهمن ماه، یک روز سرد زمستانی فرا رسید طبق برنامه ریزی صورت گرفته، منافقین ابتدا به مراکز حساس نظامی و تصمیم گیری نظیر سپاه پاسداران، کمیته انقلاب اسلامی، ژاندارمری، فرمانداری، بخشداری و بنیاد شهید حمله کردند و بعضی از مناطق مهم شهر مثل دوازده پله، پلیس راه و سبزه میدان نیز در کنترل آن ها در آمد اما این یک روی سکه بود از همان ابتدای صبح وقتی ملت شجاع و انقلابی آمل و روستاهای اطراف از قضیه مطلع شدند، از خانه ها بیرون آمدند و نبرد مسلحانه و غیر مسلحانۀ خود را با منافقان را شروع کردند و با ساخت سنگرهای بیشمار، شهر آمل را برای همیشه به نام شهر«هزارسنگر»در قاموس انقلاب اسلامی ایران ثبت کردند.

درگیری تا غروب همان روز ادامه داشت و نیروهای مردمی یکی پس از دیگری مراکز حساس شهر را که به تصرف منافقین درآمده بود، پس گرفتند و شهر در کنترل کامل ملت قرار گرفت.در این واقعه از مردم شریف آمل چهل نفر به شهادت رسیدند از کمونیستها نیز ۶۰ نفر کشته و چند تن زخمى و سى نفر دستگیر شدند و بقیه نیز با ذلت و خواری مجبور به فرار شدند تا شکست عظیم منافقین و درس بزرگی که به آن ها داده شد، برای همیشه در تاریخ این مرز و بوم جاودانه شود.

اعضای فراری اتحادیه کمونیست‌ها نیز سال‌های بعد دستگیر شدند حسین ریاحی رهبر اتحادیه کمونیستها در ۲۴ تیر ماه ۱۳۶۱ با دو نفر از رهبران اتحادیه در رستورانی در خیابان استاد نجات اللهی دستگیر شد. ریاحی در دفاعیه خود در دادگاه به اشتباهات خود اعتراف کرد و مدعی شد آنها به اشتباه افتاده و منحرف شدند.

حماسه ۶ بهمن سال ۶۰ مردم آمل آن‌چنان تعیین‌کننده بود که امام(ره) در وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی خود از آن به نیکی یاد کردند

“….. آنگاه شما که مدعى طرفدارى از خلق هستید بر این خلق محروم در هر جا که دستتان رسیده چه جنایاتى انجام دادید و با اهالى شریف آمل که آنان را به غلط طرفدار پر و پا قرص خود معرفى مى‏کردید و عده بسیارى را به فریب به جنگ مردم و دولت فرستادید و به کشتن دادید، چه جنایتها که نکردید…”

درسال ۸۶ نیز با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی حماسه ۶ بهمن ۱۳۶۰ آمل به پاس آنچه فداکاری مردم آمل نامیده شد و با نام حماسه مردم آمل در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ثبت گردید.