به گزارش رخداد شمال؛ مازندران طبق چشم‌انداز ترسیم شده در سال ۱۳۹۶ قرار بود تا سال ۱۴۰۰ به صادرات سه میلیارد دلاری برسد، اما به استناد آمارها میزان صادرات این استان رشد چندانی نداشت و در آستانه سال ۱۴۰۰ همچنان مانند چند سال اخیر است.

مازندران هر سال هفت میلیون تن انواع محصولات کشاورزی تولید می‌کند که بخش قابل توجهی از این محصولات قابلیت صادر شدن به کشورهای همسایه را دارند. اما به دلایل مختلف طی سال‌های اخیر مازندران به سهم واقعی‌اش از صادرات نرسیده است.

صادرات سه میلیارد دلاری چشم‌انداز اقتصادی ترسیم شده برای مازندران تا سال ۱۴۰۰ بود که از اواخر سال ۱۳۹۶ و در زمان استانداری «محمد اسلامی» در مازندران مورد تأکید و توجه مسئولان استان قرار گرفت. قرار بود طی سه سال درآمد صادراتی مازندران از حدود ۵۰۰ میلیون دلار سال ۱۳۹۶ به سه میلیارد دلار برسد. اما به دلایل متعدد این اتفاق نیفتاد و میزان صادرات مازندران از نظر ارزش اقتصادی در سال ۱۳۹۸ به حدود ۲۷۰ میلیون دلار کاهش یافت.

کارشناسان دلایل متعددی را در بررسی ناکامی مازندران برای رسیدن به چشم‌انداز ترسیم شده تا سال ۱۴۰۰ بیان می‌کنند که مهم‌ترین آن مسائل مربوط به تحریم است. اما عده‌ای نیز بر این باورند که حتی در شرایط تحریم هم امکان صادرات برای مازندران وجود داشت. این دیدگاه را هم در بین فعالان بخش خصوصی می‌توان یافت و هم مسئولان بخش دولتی.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران معتقد است که تحریم‌ها شرایط را برای صادرات بسیار سخت کرده و وضعیت کنونی چندان دور از انتظار نبود.

حسینعلی قوانلو اظهار می‌کند: عوامل زیادی در این کاهش روند صادرات دخیل هستند. مثلا در شرایط تحریم ناچاریم که برای باقی ماندن در فرآیند رقابت ، کالاهای خود را با قیمت کمتر بفروشیم و طبیعی است که درآمد کمتری نصیب ما می‌شود. از طرفی با اجرای سیاست‌های کنترل ارز و پیمان‌سپاری ارزی با وجود افزایش وزنی کالاهای صادر شده، شاهد کاهش ارزش اقتصادی آن‌ها هستیم.

به گفته این مسئول صادرات مازندران در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۷۰ میلیون دلار بود که از نظر ارزش اقتصادی نسبت به سال ۱۳۹۷ با وجود افزایش ۴۰ درصدی وزنی کالاهای صادر شده، حدود ۴۰ درصد کاهش داشت.

رئیس سازمان صمت مازندران خاطرنشان می‌کند: اگر مبنای محاسبه برای پارسال را مانند سال ۱۳۹۷ در نظر می‌گرفتیم نه تنها کاهش نداشتیم، بلکه اندکی رشد هم داشتیم.

قوانلو این وضعیت را مبتلا به تمام کشور می‌داند و می‌افزاید: البته امسال به دلیل تحریم و شیوع کرونا، هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزی کاهش صادرات داشتیم. از ابتدای سال تا کنون کاهش ۳۰ درصدی ارزش اقتصادی صادرات مازندران نسبت به مدت مشابه پارسال ثبت شده است.

رئیس سازمان صمت مازندران از چگونگی تصمیم‌گیری برای تعیین چشم‌انداز سه میلیارد دلاری صادرات مازندران اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید: تا آن زمان بیشترین رقم صادرات مازندران ۴۵۰ میلیون دلار بود و این که بر چه اساسی این رقم سه میلیارد دلار تعیین شد را نمی‌دانم. البته مازندران طبق فرمول‌های اقتصادی روی کاغذ قابلیت رسیدن به صادرات حدود ۸ میلیارد دلاری را هم دارد. اما با این شرایط نمی‌شود در کوتاه‌مدت به آن برسیم.

این مسئول معتقد است که افزایش ریسک‌های صادراتی ایران انگیزه صادرکنندگان را کاهش داده است. به گفته قوانلو مسائلی مانند محدودیت‌های انتقال ارز بر اثر تحریم وجود دارد که ریسک صادرات را بالا می‌برد. اما در عین حال گزینه‌هایی در همین استان وجود دارند که با همین شرایط مشغول صادرات هستند و عده‌ای هم وجود دارند که معتقدند در صورت برنامه‌ریزی و حمایت بخش دولتی می‌توان در همین شرایط هم صادرات را افزایش داد.